Επαναστατική θεραπεία για τον καρκίνο κερδίζει το νόμπελ

ΚΑΝΤΕ ΕΝΑ LIKE ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ ΤΟΥ MATI GR

Μια επαναστατική θεραπεία για τον καρκίνο που πρωτοστάτησε από τους νικητές του βραβείου Νόμπελ για την ιατρική του 2018 έχει χαιρετιστεί ως το μέλλον της καταπολέμησης της νόσου και έχει λιγότερες παρενέργειες από τη χημειοθεραπεία.

Ενώ η χημειοθεραπεία καταστρέφει τα καρκινικά κύτταρα μαζί με τα φυσιολογικά κύτταρα-συχνά με τοξικές και εξουθενωτικές επιδράσεις σε έναν ασθενή-ανοσοθεραπεία εξαπολύει το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος για να στοχεύσει κύτταρα όγκου.

Ο James Allison των ΗΠΑ και ο Tasuku Honjo της Ιαπωνίας κέρδισαν το βραβείο Νόμπελ για να εντοπίσουν δύο διαφορετικά φρένα στο ανοσοποιητικό σύστημα τα οποία, όταν απενεργοποιηθούν, επιτρέπουν στο αμυντικό σύστημα του σώματος να επιτεθεί σε καρκινικά κύτταρα ταχύτερα και αποτελεσματικότερα.

Ο Allison ήταν ένας από τους δύο επιστήμονες για να ανακαλύψει το αποτέλεσμα αποκλεισμού για ένα τέτοιο μόριο αναστολέα φρεναρίσματος ή σημείου ελέγχου – το οποίο ονομάζεται CTLA-4 το 1995. Ο Honjo ανακάλυψε ένα άλλο, PD-1, περίπου την ίδια ώρα.

Μόλις προσδιοριστούν αυτά τα φρένα, οι ερευνητές μπόρεσαν να εργαστούν για το πώς να τις απενεργοποιήσουν και να αποκτήσουν τα Τ-κύτταρα-λευκά αιμοσφαίρια – για να αρχίσουν να επιτίθενται.

«Ο στόχος είναι να εξουδετερωθούν αυτά τα μόρια, μεταξύ των οποίων τα CTLA-4 και PD-1, και αυτά είναι εκείνα στα οποία εργάζονται οι παραλήπτες του βραβείου Νόμπελ», δήλωσε ο Pierre Goldstein, καθηγητής στο Κέντρο Ανοσολογίας Marseille-Luminy. «Εξουδετερώνουμε αυτά και τα λευκά αιμοσφαίρια μπορούν να φτάσουν να δουλέψουν στα καρκινικά κύτταρα», πρόσθεσε.

Η Sheena Cruickshank, λέκτορας ανοσολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ στη Βρετανία, δήλωσε ότι η θεραπεία «μας επέτρεψε να αξιοποιήσουμε τη δύναμη του σώματος για να βοηθήσουμε να θεραπευθεί».

«Πολλές συμβατικές θεραπείες για τον καρκίνο είναι για την καταστροφή κυττάρων και μπορεί να είναι αρκετά καταστροφικές, αλλά αυτό είναι πολύ πιο στοχοθετημένο και πολύ πιο συγκεκριμένο, διότι επιτρέπει στα κύτταρα του ανοσοποιητικού μας να εισέλθουν και να σκοτώσουν τα κύτταρα όγκου άμεσα», δήλωσε στην AFP.

Φωτιζόμενο πεδίο

Η θεραπεία έχει χρησιμοποιηθεί μόνο σε ασθενείς για μερικά χρόνια και είναι λιγότερο αποτελεσματική για ορισμένους καρκίνους όπως ο παγκρεατικός καρκίνος και ο καρκίνος του εγκεφάλου. Ωστόσο, 800 κλινικές δοκιμές βρίσκονται σε εξέλιξη παγκοσμίως και πάνω από 30 φάρμακα υπό ανάπτυξη από τον Ιούνιο, σύμφωνα με την Αμερικανική Εταιρεία Καρκίνου.

Και η φαρμακευτική βιομηχανία έχει επενδύσει σε μεγάλο βαθμό στην έρευνα στον τομέα. Η αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων έχει ήδη εγκρίνει μια σειρά θεραπειών ανοσοθεραπείας, μεταξύ των οποίων και κάποια PD-1. «Το αναπτυσσόμενο πεδίο της ανοσοθεραπείας που έχουν κατακρημνίσει αυτές οι ανακαλύψεις εξακολουθεί να είναι σχετικά απότομη, γι ‘αυτό είναι συναρπαστικό να εξετάσουμε πώς θα προχωρήσει αυτή η έρευνα στο μέλλον», δήλωσε ο Charles Swanton, επικεφαλής κλινικός γιατρός του Cancer Research UK.

Η Goldstein, της οποίας η ομάδα αναγνώρισε για πρώτη φορά το μόριο CTLA-4 το 1987, δήλωσε ότι τα αποτελέσματα ήταν πολύ ελπιδοφόρα. «Η ανοσοθεραπεία είναι πλέον πιθανώς η πιο σημαντική πρόσφατη ανακάλυψη για τη θεραπεία του καρκίνου εν γένει, ως εναλλακτική λύση σε χημειοθεραπεία», ανέφερε.

«Για παράδειγμα, η ανοσοθεραπεία μπορεί να ελέγξει μεταξύ 20 και 50 τοις εκατό ορισμένων προχωρημένων μελανωμάτων, κάτι που θεωρεί ότι αυτή η κατάσταση θα ήταν μια θανατική ποινή όχι πολύ καιρό πριν». Αλλά δεν είναι εξίσου αβλαβές, πρόσθεσε.

«Ενεργοποιημένα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος μπορεί να προκαλέσουν ορισμένες αυτοάνοσες επιπλοκές σε ορισμένα όργανα, αλλά μπορούμε να τα ελέγξουμε», δήλωσε.

Μια μελέτη που κυκλοφόρησε τον Ιούνιο εξέτασε μια μορφή ανοσοθεραπείας έναντι της χημειοθεραπείας για μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα, τον πιο κοινό καρκίνο του πνεύμονα παγκοσμίως.

Διαπίστωσε ότι το φάρμακο Keytruda (pembrolizumab), το οποίο βοήθησε περίφημα τον πρώην Αμερικανό πρόεδρο Τζίμι Κάρτερ να αποτρέψει το προηγμένο μελάνωμα που είχε εξαπλωθεί στους ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα που βοήθησαν στον εγκέφαλό του, ζουν τέσσερις έως οκτώ μήνες περισσότερο από χημειοθεραπεία.